Legislatè ayisyen yo konsidere nou gen 2 degre jiridiksyon menm Jan ak peyi Lafrans. Prensip doub degré jiridiksyon an se yon garanti kont erè jij yo ka fè nan premye jijman an, Li pèmet tout jistisyab ki pa satisfè de premye desizyon an pou mande rejije dosye yo a nan yon jiridiksyon ki pi wo.
Jiridiksyon premye degre yo
Jiridiksyon premye degre yo egzamine pou premye fwa litij yo e yo rann yon desizyon. Yo divize an jiridiksyon sivil ak jiridiksyon penal. Lè yo di jiridiksyon sivil se tribinal ki gen konpetans pou tranche pwoblèm sivil yo san pa gen afè pèn ladanl (kesyon tè, divòs, travay, vant, lwe Kay ,eritaj, elatriye). Jiridiksyon penal yo sanksyone zak sou moun, sou byen, sou sosyete a. Nan jiridiksyon penal yo ou jwenn tribinal senp polis, tribinal koreksyonel , tribinal kriminèl elatriye.
Jiridiksyon dezyem degre yo
Si gen dezako ak desizyon jiridiksyon premye degre a ou ka pote dosye a devan jiridiksyon dezyem degre tankou lakou dapèl pa egzanp pou reegzamine litij la. Jiridiksyon dezyèm degre yo nan desizyon pa yo kapab konfime desizyon jiridiksyon premye degre te pran an, yo kapab anile li totalman, yo kapab anile li pasyelman.
Gen Yon ti bagay nou dwe konnen se pa selman kou dapèl ki jiridiksyon dezyem degre, gen litij ki konn pote devan tribinal de pè ou tribinal senp polis, si jistisyab la pa satisfè se tribinal premye enstans ki konn rejije li. Lè sa tribinal premye enstans lan ki se jiridiksyon premye degré vin jwe wòl jiridiksyon dapèl ou dezyèm degré.
Si jistisyab la pa satisfè ak desizyon ki rann nan jiridiksyon dezyem degre a li ka pote afè a devan Kou kasasyon ki se pi gwo enstans jidisyè an Ayiti.
Kou kasasyon, yon jiridiksyon inik
Lide Kou kasasyon an remonte a lane 1816 avèk piblikasyon konstitisyon repiblikèn revize e lwa yo 1817 ak 1819 sou oganizasyon ak atribisyon li. Kou kasasyon te vin rele Kou siprèm nan konstitisyon ki te pibliye nan lane 1950. Konnya la se konstitisyon 1987 la, kòd pwosedi sivil ak dekrè 22 Dawou 1995 ki pale de Kou kasasyon.
Kou kasasyon se yon jiridiksyon inik li, pa Yon twazyèm degré jiridiksyon paske li pa egzamine fon kesyon yo. Li verifye si desizyon ki rann yo respekte reg dwa yo, lakou kasasyon se jij de dwa men pa jij de fè, se legalite li kontwole. Si kasasyon twouve yon desizyon ki rann pa respekte reg dwa yo li ka kase jijman li voye li rejije, menm apre rejije a gen posibilite pou avoka fè yon lòt rekou ankò devan kasasyon, si kasasyon admèt rekou sa, plizyè jij an seksyon reyini pwal egzamine fon kesyon an e tranche definitivman.
C’est le devoir de chaque homme de rendre au monde au moins autant qu’il en a reçu.
A. Einstein.
- 𝗙𝗮𝗰𝗲𝗯𝗼𝗼k en cliquant sur le lien suivant : https://www.facebook.com/fleremelaw/
- 𝗧𝘄𝗶𝘁𝘁𝗲𝗿 en cliquant sur le lien suivant : https://mobile.twitter.com/pflereme
- 𝗜𝗻𝘀𝘁𝗮𝗴𝗿𝗮𝗺 en cliquant sur le lien suivant: https://www.instagram.com/pflereme
- 𝗟𝗶𝗻𝗸𝗲𝗱𝗶𝗻 en cliquant sur le lien suivant : http://linkedin.com/in/pelex-flereme-87692735
- 𝐘𝐨𝐮𝐭𝐮𝐛𝐞 en cliquant sur le lien suivant : https://youtube.com/channel/UCW3edPlGe4ndftrsSWgO2Lw
- 𝐓𝐢𝐤𝐭𝐨𝐤 en cliquant sur le lien suivant: https://vm.tiktok.com/ZM8QxWQ6D/
